Alimenty od dziecka dla rodziców. Czy to możliwe?

Najczęstszym skojarzeniem z obowiązkiem alimentacyjnym jest utrzymywanie swoich dzieci. Jednak rodzice biologiczni, adopcyjni czy nawet macocha lub ojczym mogą domagać się alimentów od dorosłych dzieci. Środki utrzymania i obowiązek ich płacenia dotyczy krewnych w linii prostej. Oznacza to, że obowiązek alimentacyjny dotyczy płacenia ich przez rodziców na rzecz dzieci i odwrotnie. Jednakże rodzice najpierw powinni się zgłosić po alimenty do swoich małżonków, dopiero później do dzieci.

Na jakiej podstawie rodzic może żądać alimentów od dziecka?

Głównym powodem, dla którego rodzic ma prawo dochodzić alimentów od swoich dzieci jest niedostatek – niemożność zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb we własnym zakresie. Może to dotyczyć sytuacji, w której rodzic uległ poważnemu wypadkowi lub chorobie, która uniemożliwia mu podjęcie pracy. Podeszły wiek i obniżenie dochodów z uwagi np. na zakończenie pracy również brane są pod uwagę w sytuacji postępowania o alimenty. Oczywiście w przypadku, gdy rodzic stara się o uzyskanie alimentów, musi on udowodnić swoją ciężką sytuację.

Alimenty na wakacje na Wyspach Kanaryjskich?

A gdyby rodzic świetnie sytuowanych dzieci zażądał alimentów, bo chciałby regularnie wyjeżdżać na wakacje „pod palmami”, a nie raz na dwa lata do sanatorium w Jantarze? Trudno uznać, by niemożność zapewnienia sobie letniego wypoczynku w hotelu zagranicą była wyrazem niedostatku rodzica. Nawet gdyby dysproporcja w dochodach dzieci i rodziców była ogromna i byłoby je stać na łożenie na utrzymanie rodziców w zakresie, który i seniorom pozwalałby na życie w luksusach, to wciąż przesłanka pozostawania w niedostatku nie zostanie spełniona.

Wysokość alimentów

Zakres obowiązku alimentacyjnego, czyli to, w jakiej wysokości będą one płacone, zależy od możliwości zarobkowych osób zobowiązanych. Wysokość alimentów oblicza się w oparciu o takie dane jak koszty utrzymania mieszkania, wysokość płaconych rachunków, koszty leczenia, wyżywienia, słowem – wszystkich usprawiedliwionych potrzeb osoby, która domaga się na swoją rzecz.

Czy można uniknąć płacenia alimentów na rzecz rodzica?

Istnieje taka możliwość, ponieważ zasądzenie alimentów od dzieci na rzecz rodzica może okazać się po prostu niesprawiedliwe (sprzeczne z zasadami współżycia społecznego). Podstawą do oddalenia żądania rodzica może być naganne zachowanie w stosunku do dziecka. Bliskie pokrewieństwo to za mało, by uznać, że dziecko powinno dokładać się do utrzymania rodzica, jeśli ten zaniedbywał rodzinę, nadużywał alkoholu, stosował przemoc, czy nie utrzymywał kontaktów z dziećmi. Relacje między dzieckiem a rodzicem mogą być kluczowe w sprawie o alimenty.

Kolejnym powodem oddalenia pozwu o alimenty może być umyślne życie w niedostatku. To sytuacja, gdy rodzic nie podejmuje pracy pomimo posiadania takich możliwości lub żyje w niedostatku z własnej winy, np. w wyniku nadużywania alkoholu, unikania leczenia odwykowego, albo wskutek zmarnotrawienia własnego majątku.

Następną rzeczą, którą należy uwzględnić w sprawach alimentacyjnych, jest faktyczny majątek rodziców. Niekiedy mogą oni ukrywać swój realny dochód, jak i majątek, co oznacza, że wcale nie żyją w niedostatku. Sprawy alimentacyjne mogą przyprawić o ból głowy, a taka forma dochodzenia swoich praw nigdy nie jest przyjemna. Dlatego warto dojść do konsensusu, zanim strony trafią na salę sądową.